Mahal na Konsehala Julienne Alyson Rae Medalla at Konsehal Alexis Herrera ng Quezon City:
Ako si Beverly W. Siy, manunulat, nakatira sa 128 K-8th St., Kamias, Quezon City, namamalengke sa Nepa Q-mart at pinag-aaral ang anak sa Cubao. Ako ay 13 years nang solo parent at 13 years na rin akong residente ng Quezon City. Matagal ko nang ikinakabuhay ang pagsusulat, pag-eedit at pagsasalin.
Nais kong iparating sa inyo na ang isang libro ay binubuo ng napakaraming component. Ilang halimbawa ay ang sumusunod:
Article
Illustration
Photo
Cover design
Blurb
Translation
Lay out design
at marami pang iba.
Lahat po ito ay protektado ng copyright. Kasama sa copyright ang reproduction right o ang karapatan na kopyahin o paramihin ang kopya ng isang akda. Hindi lahat ng rights na nakapaloob sa copyright ay isinusuko sa publisher.
Kaugnay nito, tumututol po ako sa inyong panukala dahil wala pong kikitain ang karamihan sa mga author na naghirap sa mga aklat na hinihingi ninyo nang libre mula sa publishers sa Quezon City. Walang kikitain sapagkat hindi kayo magbabayad. Higit sa lahat, ang tax incentive na inaalok ninyo, ay para sa publishers lamang. Paano po naman ang mga author?
Alam naman po natin na iilan lamang ang authors na may kaya. Kapag po ipinasa ninyo ang panukalang ordinansang ito, inaagawan po ninyo ang mga author, lalong higit ang authors na hikahos, ng kanilang pambili ng kanin, ulam, gamot, pambayad ng bahay, pamasahe at iba pa.
Hindi lamang mga author ang inyong inaagawan ng karapatan na kumita mula sa kanilang akda kundi ang kanilang mga pamilya. Kadalasan, ang copyright ng mga author na yumao na ay napupunta sa kanilang mahal sa buhay, ang mga heir o tagapagmana.
Si Rogelio Sicat na sumulat ng well-anthologized na mga akda ay nanirahan at nagtrabaho sa Quezon City sa napakatagal na panahon. Yumao na siya at ang tagapagmana ng copyright ay ang kanyang maybahay na isa ring manunulat: si Ellen Sicat. Si Ellen Sicat ay taga-Tandang Sora, siya ay nagretiro na dahil matanda na siya upang magtrabaho pa. Mayroon din siyang apo na special child, na nangangailangan ng special medication at special education na may kamahalan. Isa sa inaasahan ni Ellen Sicat ay ang kita mula sa royalty at benta ng mga akda ng kanyang asawa.
Si Genoveva Edroza-Matute ay isa ring well-anthologized na manunulat sa wikang Filipino. Kuwentista siya at ang kanyang asawang si Epifanio Matute. Nang pumanaw ang mag-asawa (na hindi nabiyayaan ng anak), ang copyright ay ipinamana kay Corazon Kabigting, pamangkin ng mga Matute na nakatira sa Cubao, Quezon City. Siya ay senior citizen na rin at wala ring anak o asawa para magbigay ng pinansiyal na tulong para sa kanyang mga pangangailangan. Umaasa rin siya sa kita ng mga akda ng kanyang tiyahin.
Si NVM Gonzales ay isa namang well-anthologized na fictionist sa wikang Ingles. Nang siya ay pumanaw, ang naging tagapagmana ng copyright ay ang kanyang asawang 94 years old na sa kasalukuyan. Nasunugan sila ng bahay ilang taon na ang nakakaraan at ang nilipatan nilang bahay ay hindi pa napapagawa ang bubong dahil sa kakulangan sa pera. Tumutulo ang tubig kapag tag-ulan. Isa sa inaasahan niya at ng kanyang pamilya ay ang kita mula sa mga akda ng kanyang asawa. Bukod dito, itinataguyod din ng pamilya ang NVM Gonzales Foundation upang makatulong sa paglinang ng mga manunulat mula sa hanay ng kabataan.
Si Damiana Eugenio, residente ngayon ng UP Village, Quezon City ay naninirahang mag-isa sa malaki ngunit sira-sira nang bahay. Lubha na rin siyang matanda upang magsulat at magtrabaho pa. Isa sa kanyang inaasahan ay ang kita mula sa di mabilang niyang mga aklat tungkol sa folk literature. Halos lahat ng kanyang aklat ay UP Press ang nag-publish. Kung magiging ordinansa ang inyong panukala, wala siyang kikitain ni singko sa lahat ng libro niya na hihingiin lamang ninyo.
Lahat po ng binanggit ko ay residente ng Quezon City at bahagi ng mga constituent na sinasabi ninyong nais ninyong paglingkuran. Sa inyong panukalang ordinansa, sa paanong paraan ninyo sila matutulungan?
Ang panukala ko ay bilhin na lamang ninyo ang mga aklat mula sa mga publisher. Ang pagbili ninyo rito ay makakapagbigay ng kita sa mga awtor at makakatulong nang malaki sa kanilang mga pamilya. Ang pagbili ninyo ay makakatulong sa mga publisher sa Quezon City upang makapagbigay din ng hanapbuhay sa maraming residente ng Quezon City. Ang pagbili ninyo ay makakapagpayabong ng book publishing industry ng Pilipinas. Ang pagbili ninyo ay makakapagparami ng manunulat na Filipino at mga akdang Filipino.
Mas marami kayong matutulungan at mapaglilingkuran sa pagbili ng mga aklat ng kapwa natin Filipino.
Maraming salamat sa inyong panahon. Inaasahan ko ang inyong positibong tugon.
Gumagalang,
BEVERLY W. SIY
Awtor
Narito ang mga larawan na kinunan nang araw ng hearing:
Copyright ng mga larawan ay kay Bebang Siy.
No comments:
Post a Comment