Ang bayan ko at si Yolanda

ilang punto at tanong lang.

1. nag-research kaya si anderson cooper tungkol sa mga bagyo sa pilipinas? alam kaya niya na disaster belt ang ating kapuluan? at suki tayo ng bagyo, baha, trahedyang may kaugnayan sa tubig at dagat?

kasi kung alam niya ang mga ito, baka ibang uri ng pag-uulat ang ginawa niya. baka hindi masyadong kritikal sa ating gobyerno.

2. naalala kaya ni anderson cooper na 3rd world ang ating bansa noong inuulat niya ang inefficiency ng gobyerno natin sa rescue at relief operation?

kasi kung naaalala niyang nasa 3rd world siya at wala siya sa capital city ng 3rd world, lahat ng makita niyang kakuparan (yes, hindi kakupalan) ay bunga ng kakulangan natin sa mga bagay na may kinalaman sa teknolohiya. pano makakapunta ang relief agad-agad kung sira-sira ang kalsada, port at airport? kulang ang teknolohiya natin para ma-repair agad ang mga ito. napakamahal ng transport papunta sa iba't ibang isla dahil mahal ang bangka, barko at gasolina.

3. palagay ko, tama rin naman si anderson cooper nang tanungin niya si korina sanchez kung nasaan ba siya at nakarating na ba siya sa tacloban pagkatapos ng paglapag doon ni Yolanda. supalpal si korina. sino ba siya e wala nga siya sa pinangyarihan ng sakuna? di katulad ni anderson cooper. wow. andun agad. nagre-report agad. me opinyon pa tungkol sa pagkilos ng pamahalaang pilipinas.

pero mali siya para gawin iyon sa harap ng madlang pipol ng ating bansa. na nasa kasagsagan ng panic dahil kay yolanda. bayan natin ito. at kahit anong gawin ni anderson cooper, banyaga pa rin siya. andon man siya sa tacloban, naamoy man niya ang mga bangkay, natalisod man siya ng gumuhong mga bahay at building, at ipasok man niya ang ulo niya sa mismong mata ng bagyong si yolanda, hinding-hindi siya magiging pilipino. therefore, lahat ng perspective niya pagdating niya sa pinangyarihan ng sakuna ay perspektiba pa rin ng isang dayuhan.

dapat aware siya rito. aware siya na lahat ng lalabas sa bibig niya ay perspektibo lamang ng isang dayuhan. dayuhang reporter to be exact.

at pag dayuhan, nag-iiba ang lahat. unang-una, ibang-iba ang kinalakihan niyang sistema, lipunan at pamahalaan. ibang-iba ang kapasidad ng teknolohiya niya sa pinagmulan niyang bansa. iba rin ang definition niya ng sakuna at trahedya. ibang-iba kaysa sa sistema, lipunan, pamahalaan, teknolohiya, sakuna at trahedya dito sa pilipinas.

kaya kapag nag-comment siya na pagkabagal-bagal ng pagkilos ng pamahalaan dito sa atin, ang pinagmumulan niyang reference o ang point of comparison niya ay ang pagkilos ng pamahalaan nila sa Amerika kapag may sakuna o trahedya.

e, anderson cooper, hindi po ito Amerika. bagama't marami sa amin ang trying hard na magmukhang Amerikano, magdamit-Amerikano, magtunog Amerikano, (kahit mukha kaming mga tanga at gago) Pilipinas pa rin ito. isang bansang umaastang mayaman pero ang totoo, mahirap lang. mahirap pa sa daga. kaya dapat nagdahan-dahan ka sa pagsasalita mo tungkol sa mga nangyayari sa tacloban. kasi naririnig ka ng mga pilipino at 'yang mga sali-salita mo, nasisipsip ng utak namin. at akala namin, yong perspektibo mo ay perspektibong pilipino.

akala tuloy namin, tama ka. 100% na tama.

4. dahil sa patutsadahang korina sanchez at anderson cooper, nagmukha na namang hero ang mga amerikano. kumpara kay korina sanchez na pinay na reporter, itong si anderson na amerikano (at nagmukhang kinatawan ng amerika) ay nandoon sa mismong lugar ng sakuna, nagsasakripisyo para makapag-ulat, nagmamalasakit sa mga biktima ni Yolanda. e si korina? andun, nasa studio ng abs cbn. kayabang-yabang na naninita ng dayuhang reporter. mali talaga si korina doon. mali si korina so tama si anderson? therefore bida si anderson? ang kinatawan ng amerika? ansakit sa bangs!

5. sa ganitong panahon, proactive dapat ang lahat ng pilipino. wala nang sisihan. wala nang parinigan, patutsadahan. at lalong lalo na, wala nang pagrereklamo sa gobyerno. maraming kakulangan ang ating govt. matagal na nating alam yan. hindi lang naman ngayon yan pumalpak. pero kung ngayon na ngayon natin sila sisiraan, sisirain at duduraan sa mukha, mas lalo silang walang magagawa. gawin na lang natin ang mga bagay na ito pagkatapos ng sakuna. kapag nasa rebuilding stage na.

so sa ngayon, stop muna tayo sa ngawa. gawa muna.

6. kung ako naman kay pnoy, pupunta na ako doon right after manalanta ni yolanda. maghehelicopter ako. yellow helicopter. magyeyellow shirt din ako para masaya ang color. magpapakita ako sa mga biktima ng bagyo. magpupulot ako ng debris. magmamando ako ng pagbubuhat ng bangkay. mamumudmod ako ng tubig. magpapa-photo ops talaga ako. at ipapa-media ko iyan. kailangang makita ng mga tao na nandoon ako, handang tumulong sa paraan na kaya ko. kailangang makita ito ng buong pilipinas. dahil ako ang pinuno ng bansang ito. at ako ang kinatawan ng buong pamahalaan. my presence will give hope.

maiisip ng mga pilipino, nariyan na ang tulong. dahil ang mismong pinuno ng bansa ay narito, alam na ang kalagayan nating mga biktima ng bagyo, at gumagawa ng paraan ang presidente para makatulong sa atin. gagawa rin ng paraan ang ating gobyerno para makaabot sila rito. makakaabot sila rito. matutulungan tayo. aayos din ang lahat ng ito.

as pnoy, hindi ako magpapa interview sa international media. im too busy helping my fellowmen. ang ipapainterbyu ko na lang e yung spokesperson ko. pasasabi ko, tulungan nyo kami, world. kailangan namin ng inyong technology. wag na pagkain at damit dahil marami kami niyan. ang wala kami ay technology. meron ba kayong ospital na nasa loob ng barko, padaungin nyo rito. marami ba kayong helicopter at eroplano? papuntahin nyo rito, wag nang magbitbit ng kahit ano dahil ang kailangan itransport ay mga equipment, generator, communication gadgets. punta ang iba sa inyo sa maynila, para manundo ng mga doktor. konti doktor sa mga lugar na dinaanan ni yolanda. meron ba kayong mga satellite phone? dalhin nyo rito para tuloy tuloy ang komunikasyon namin dito papunta sa ibat ibang bahagi ng pilipinas at mundo. bigyan nyo kami ng mga bagay na wala kami. na tanging diyan lang matatagpuan at makakatulong naman sa amin.

7. noong isang araw, nasa up ako para magbayad ng tuition fee. sa vinzon's hall ako pumunta dahil nandoon ang student loan office at uutangin ko muna ang 85% ng aking tuition fee. pagdating ko doon, mula sa bukana ng building hanggang sa 2nd floor, hindi magkanda ugaga ang mga estudyante sa pagso-sort at pag-aasikaso ng relief goods. sa isang kuwarto sa 3rd floor, tambak-tambak din ang goods.

grabe, ganito karami ang puwedeng maitulong ng mga taga-NCR at Luzon. halos wala nang madaanan dahil pati ang sahig ay binabaha ng relief goods.

at isang volunteer center at relief goods center lang itong nasa up. napakaraming ganito sa iba't ibang sulok ng NCR/Luzon.

lahat ba ito ay papuntang visayas? kung oo, paano makakarating ang mga ito sa visayas? hindi ba mas mahal pa ang magagastos sa pag-transport ng goods papunta roon kahit na libre ang truck, driver at gasolina para sa mga ito? hindi ba mas matipid at praktikal kung ang ganitong uri ng goods ay magmumula sa mas malapit na mga lugar sa visayas?

bigla ang pagtulong ng mga taga NCR, kaya sobra-sobra, bumaha ng relief goods. palagay ko ay driven ito ng awa at driven din ng guilt. driven din siyempre ng pagnanasang makatulong sa mga taong nasa malayo.

walang mali rito pero palagay ko, kailangan ng mas matalinong pagtulong. mas malikhaing pagtulong.

yung ganitong pagdo-donate ng mga damit, pagkain at iba pa ay pang-ngayon lamang. natanggal ang guilt natin, kasi feeling natin, bilang mga pinoy, sa ganitong paraan lang tayo makakatulong. kung di man tayo makapagbigay, at least, nakapagtupi naman tayo ng mga damit para sa biktima, nakapag-sort ng mga sardinas at noodles, nakapag-pack-pack. keri na ba yun? feeling natin siyempre, at least, nakatulong na tayo. hello?

pero nakatulong nga ba talaga tayo?

tayong mga nasa ncr, tayong mas maraming opportunity at exposure, ano ba ang puwede nating magawa sa ganitong sitwasyon?

ipaubaya na natin ang pagbibigay ng relief goods sa mas malalapit na lugar sa visayas. dahil mas efficient iyon. di masyadong malaki ang gastos ng pagta transport ng goods patungo sa mga biktima.

so kung sila na ang bahala sa relief goods, ano ang puwede nating maitulong?

ganito kasi, matagal-tagal na rehabilitation ang mangyayari. diyan tayo dapat pumasok. matagalang pagtulong ang kailangan nating gawin.

mag-train kaya tayo ng mga paghahanda sa sakuna? magturo tayo ng swimming. for free. sa lahat ng uri ng tao. kung in the future ay kaya nating magpunta sa coastal areas, ituro natin ang halaga ng swimming skills at rescue skills. dapat meron ding leadership training sa mga kabataan. magdaos ng mga workshop doon. sa anumang sakuna, dapat may tumatayong leader lagi para hindi gapangan ng panic ang mga tao. ito ang dapat idevelop sa mga kabataan ngayon.

sana may mag imbento sa atin ng life vest na mura lang, matibay at madaling gawin. ipalaganap natin ito. dapat lahat ng barangay may ganito. i-stock lang nila. for emergency purposes.

sa national level, kulitin natin si pnoy na magpagawa ng isang estruktura sa bawat bayan kung saan maaaring lumikas ang mga tao para sa kahit anong uri ng sakuna. dapat hindi ito malapit sa bulkan, sa bundok, sa dagat, sa dam. dapat sturdy ito (di tulad ng mga basketball court /gym na ginagawang evacuation center sa ngayon). dapat me supply ng malinis na tubig ito. dapat maraming life vest na naka-stock.





hmm... yan pa lang ang mga naiisip ko. kung may suggestion ka pa (or comments), lagay lang po sa comment box.